Izbor najboljih gradova i ove se godine održava u organizaciji Jutarnjeg lista, gradonačelnik.hr-a i agencije Ipsos, a pobjednici će biti proglašeni 4. listopada u Zagrebu
Koprivnica, Krapina, Pula, Samobor, Varaždin, Kastav Opatija, Poreč, Rovinj, Sveta Nedjelja, Hvar i Rab – gradovi su koji se i ove godine plasirali u finale našeg izbora za Najbolji grad, kojeg već šestu godinu organiziramo u suradnji sa Hanza medijom i agencijom IPSOS. Hoće li Samobor, Opatija i Hvar obraniti prošlogodišnju titulu najboljeg (u kategorijama velikih, srednjih i malih gradova) grada za gospodarstvo ili će je ove godine osvojiti netko drugi saznat ćemo 4. listopada na svečanom proglašenju pobjednika u zagrebačkom hotelu Esplanada.
Postav finalista više manje je isti iz godine u godinu, a ove godine jedina promjena je u kategoriji malih gradova u kojima su se u finale po prvi put plasirali Cres i Nin, a Krk se, nakon godine pauze, ponovo plasirao u finale.
U izračunima temeljem kojih biramo najbolje gradove u području gospodarstva je čak 14 pokazatelja koji su grupirani u grupne indekse. Među ostalim, tu su prosječni dohodak po stanovniku, prosječni izvorni prihodi po stanovniku, pokrivenost ukupnih gradskih rashoda prihodima, stopa prireza i efikasnost gradske uprave, te ulaganja samih gradova u poticanje gospodarstva kroz subvencije trgovačkim društvima, zadrugama, poljoprivrednicima i obrtnicima izvan javnog sektora.
Koprivnica, Krapina, Pula, Samobor i Varaždin u finalu treću godinu zaredom
Treću godinu zaredom Koprivnica, Krapina, Pula, Samobor i Varaždin potvrđuju svoj status najboljih velikih gradova za gospodarstvo u zemlji, a Samobor se ove godine četvrti put bori za titulu najboljega.
Koprivnica je u finale ponovno ušla, među ostalim, jer nema prirez, u top 5 je gradova po prosječnom broju zaposlenih na svakih 1000 stanovnika u kategoriji velikih gradova (462,32 zaposlenih na 1000 stanovnika), među tri najbolja je kada se gleda efikasnost gradske uprave, odnosno prosjek ukupnih prihoda grada po zaposlenome u kategoriji velikih gradova (390383,42 kuna po zaposlenom), u top tri je po udjelu izdvajanja za bruto plaće u ukupnim rashodima i izdacima u kategoriji velikih gradova (25,84 % proračuna), te je u top 10 po bruto plaći po zaposlenom u kategoriji velikih gradova (99428,41 kuna po zaposlenom).
Krapina je svoje mjesto u finalu zadržala jer je u vrhu po broju nezaposlenih te po pokrivenosti ukupnih rashoda i izdataka ukupnim prihodima i primicima u kategoriji velikih gradova (103,94 % pokrivenost). Nadalje, u top 10 su gradova po broju obrtnika na svakih 1000 stanovnika u kategoriji velikih gradova (27 obrtnika na 1000 stanovnika), a četvrti su grad u zemlji po visini bruto plaće po zaposlenom u kategoriji velikih gradova (105910,79 kuna po zaposlenom).
Pula je jedan od pet najboljih gradova za gospodarstvo otkako smo pokrenuli izbor, a 2018. su i pobijedili. Status finalista ove godine zadržali su, među ostalim, jer su u top 5 (4 mjesto) po prosječnim izvornim prihodima po stanovniku u kategoriji velikih gradova (4012,6 kuna po stanovniku), grad je bez zaduženja, u top 10 je po udjelu poreznih prihoda u ukupnim prihodima i primicima u kategoriji velikih gradova (38,73 %) te su u samom vrhu, treći grad u zemlji, po subvencija u proračunu u kategoriji velikih gradova (2,82 % proračuna).
Samobor četvrtu godinu zaredom brani titulu najboljeg grada u zemlji za gospodarstvo, a među finalistima su od kad smo pokrenuli projekt, punih šest godina. Ove godine finale su izborili, među ostalim, jer nemaju prirez, prvi su po udjelu poreznih prihoda u ukupnim prihodima i primicima u kategoriji velikih gradova (52,03%) te udjelu subvencija u proračunu u kategoriji velikih gradova (3,37 % proračuna. Nadalje, drugi su grad u zemlji po prosječnom dohotku po stanovniku u kategoriji velikih gradova (40939,4 kuna po stanovniku), u top 5 su po prosječnom broju nezaposlenih na svakih 1000 stanovnika u kategoriji velikih gradova (18,24 nezaposlenih na 1000 stanovnika), a u top 3 po pokrivenosti ukupnih rashoda i izdataka, ukupnim prihodima i primicima u kategoriji velikih gradova (103,87 % pokrivenost).
Varaždinu je ovo također šesta godina da su među finalistima, kao i prilika da ponovo, nakon šest godina, osvoje titulu koju su ponijeli u našem prvom izboru, 2017. godine. U finale su ušli jer su, među ostalim, prvi po prosječnom broju zaposlenih na svakih 1000 stanovnika u kategoriji velikih gradova (681,73 zaposlenih na 1000 stanovnika), te su u top 5 po prosječnom dohotku po stanovniku u kategoriji velikih gradova (37885,8 kuna po stanovniku). Najbolji su i kada se gleda efikasnost gradske uprave, odnosno prosjek ukupnih prihoda grada po zaposlenome u kategoriji velikih gradova (945749,79 kuna po zaposlenom), kao i po bruto plaći po zaposlenom u kategoriji velikih gradova (229680,71 kuna po zaposlenom).
Kastav, Opatija, Poreč, Rovinj i Sveta Nedjelja ponovo u utrci za titulu najboljega.
Među 35 hrvatskih gradova koji spadaju u kategoriju srednjih gradova, u finalu izbora za Najbolji grad za gospodarstvo drugu godinu zaredom ušla je ista petorka – Kastav, Opatija, Poreč, Rovinj i Sveta Nedjelja.
Kastvu je ovo četvrti put da je u finale – među pet najboljih gradova plasirao se prve godine našeg izbora, 2017. te posljednje dvije godine. Ove godine status finalista izborio je, među ostalim, jer je u top 10 gradova po prosječnom dohotku po stanovniku u kategoriji srednjih gradova (35379,2 kuna po stanovniku), po prosječnim izvornim prihodima po stanovniku u kategoriji srednjih gradova (3178,5 kuna po stanovniku) te po udjelu izdvajanja za bruto plaće u ukupnim rashodima i izdacima u kategoriji srednjih gradova (16,18 % proračuna). Nadalje, Kastav je treći grad u zemlji po udjelu poreznih prihoda u ukupnim prihodima i primicima u kategoriji srednjih gradova (58,65 %).
Opatija je prošle godine prvi put ušla u finale u ovoj kategoriji i odnijela titulu najboljeg grada za gospodarstvo. Ove godine brani je temeljem niza indikatora i parametara, a među ostalim i zato što je prva po prosječnim izvornim prihodima po stanovniku u kategoriji srednjih gradova (7626 kuna po stanovniku) te po pokrivenosti ukupnih rashoda i izdataka, ukupnim prihodima i primicima u kategoriji srednjih gradova (114,37 % pokrivenost). Nadalje, četvrti je grad u zemlji po prosječnom broju zaposlenih na svakih 1000 stanovnika u kategoriji srednjih gradova (392,32 zaposlenih na 1000 stanovnika) te je u top 10 po udjelu subvencija u proračunu u kategoriji srednjih gradova (2 % proračuna). Grad je bez zaduženja.
Poreč je jedan od rekordera po broju nominacija u našem velikom izboru za Najbolji grad, pa je tako ove godine peti put u finalu u kategoriji gospodarstvo. Među ostalim, treći je grad u zemlji po prosječnim izvornim prihodima po stanovniku u kategoriji srednjih gradova (6820,1 kuna po stanovniku), kao i po prosječnom broju zaposlenih na svakih 1000 stanovnika u kategoriji srednjih gradova (429,8 zaposlenih na 1000 stanovnika). Nadalje, u Top 10 (6 mjesto) je po prosječnom dohotku po stanovniku u kategoriji srednjih gradova (37539,8 kuna po stanovniku), drugi je po pokrivenosti ukupnih rashoda i izdataka, ukupnim prihodima i primicima u kategoriji srednjih gradova (111,61 % pokrivenost), te prvi po broju obrtnika na svakih 1000 stanovnika u kategoriji srednjih gradova (61,84 obrtnika na 1000 stanovnika).
Grad Rovinj šestu je godinu zaredom među finalistima u kategoriji gospodarstvo, a ove godine status jednog od pet najboljih zaslužio je jer je prvi grad u zemlji po bruto plaći po zaposlenom u kategoriji srednjih gradova (161094,34 kuna po zaposlenom), drugi po prosječnim izvornim prihodima po stanovniku u kategoriji srednjih gradova (7110,7 kuna po stanovniku) te po broju obrtnika na svakih 1000 stanovnika u kategoriji srednjih gradova (58,45 obrtnika na 1000 stanovnika). Nadalje, u top 10 je (6 mjesto) po prosječnom broju zaposlenih na svakih 1000 stanovnika u kategoriji srednjih gradova (378,21 zaposlenih na 1000 stanovnika) te u top 3 (3 mjesto) po pokrivenosti ukupnih rashoda i izdataka, ukupnim prihodima i primicima u kategoriji srednjih gradova (106,53 % pokrivenost).
Grad Sveta Nedjelja jedan je od rekordera po broju pobjeda u nekoj kategoriji – pet godina zaredom osvajali su titulu najboljeg grada za gospodarstvo među srednjim gradovima, jedino im je prošle godine Opatija preotela naslov. Hoće li ga vratiti ove godine vidjet ćemo za desetak dana. U finale su ušli jer su grad s prosječnim dohotkom po stanovniku u kategoriji srednjih gradova (43803 kuna po stanovniku) te najviše zaposlenih na svakih 1000 stanovnika u kategoriji srednjih gradova (472,09 zaposlenih na 1000 stanovnika). Nadalje, prvi su i po udjelu poreznih prihoda u ukupnim prihodima i primicima u kategoriji srednjih gradova (78,32 %), te su drugi najefikasniji grad/ prosjek ukupnih prihoda grada po zaposlenome u kategoriji srednjih gradova (829448,23 kuna po zaposlenom).
Najveća dinamika među malim gradovima
Kao što smo već naveli, najveća promjena i dinamika ove se godine dogodila u kategoriji malih gradova u kojoj, uz Rab i Hvar koji su već drugu godinu u finalu, imamo čak tri nova finalista – Cres i Nin koji su po prvi put u finalu, te Krk koji se nakon prošlogodišnje iznimke u kojoj nije ušao u finale, ponovo vratio među pet najboljih.
Cres se, tako, plasirao među najbolje male gradove za gospodarstvo jer je drugi mali grad u zemlji po prosječnom dohotku po stanovniku (36302,2 kuna po stanovniku), a četvrti je po prosječnim izvornim prihodima po stanovniku u kategoriji malih gradova (6610,3 kuna po stanovniku). Nadalje, u top 5 je po stopi siromaštva prema dohodovnoj metodi u kategoriji malih gradova (10,7% stanovništva), u top 15 (12 mjesto) po prosječnom broju nezaposlenih na svakih 1000 stanovnika u kategoriji malih gradova (19,1 nezaposlenih na 1000 stanovnika), te u top 10 (7 mjesto) po broju obrtnika na svakih 1000 stanovnika u kategoriji malih gradova (59,77 obrtnika na 1000 stanovnika).
Hvar je prošle godine pobijedio, a ove godine titulu brani među ostalim jer je treći mali grad u zemlji po prosječnim izvornim prihodima po stanovniku (7318,3 kuna po stanovniku) te po pokrivenosti ukupnih rashoda i izdataka, ukupnim prihodima i primicima (121,89 % pokrivenost). Nadalje, u top 15 je po udjelu poreznih prihoda u ukupnim prihodima i primicima u kategoriji malih gradova (43,25 %) te po efikasnosti gradske uprave/ prosjek ukupnih prihoda grada po zaposlenome (817314,2 kuna po zaposlenom), a prvi su među malim gradovima po broju obrtnika na svakih 1000 stanovnika (111,75 obrtnika na 1000 stanovnika).
Nakon što je prve dvije godine našeg izbora osvajao titulu najboljeg malog grada za gospodarstvo, a prošle godine izaostao iz samog finala, Krk se ove godine ponovo bori za titulu i to jer je u top 5 (4 mjesto) po prosječnom dohotku po stanovniku u kategoriji malih gradova (35240,9 kuna po stanovniku), šesti po prosječnom broju zaposlenih na svakih 1000 stanovnika u kategoriji malih gradova (400,92 zaposlenih na 1000 stanovnika), te peti po broju obrtnika na svakih 1000 stanovnika u kategoriji malih gradova (67,34 obrtnika na 1000 stanovnika). Također, među 15 je gradova s najvećom pokrivenošću ukupnih rashoda i izdataka, ukupnim prihodima i primicima u kategoriji malih gradova (106,76 % pokrivenost).
Svoj prvi ulazak u finale našeg izbora za Najbolji grad Grad Nin je, pak, zaslužio jer – nema prirez, nije zadužen, u top 10 je po prosječnim izvornim prihodima po stanovniku u kategoriji malih gradova (6182,4 kuna po stanovniku), u top 15 (13 mjesto) po pokrivenosti ukupnih rashoda i izdataka, ukupnim prihodima i primicima u kategoriji malih gradova (106,8 % pokrivenost), te u top 20 (16 mjesto) po efikasnosti gradske uprave/ prosjek ukupnih prihoda grada po zaposlenome u kategoriji malih gradova (788747,25 kuna po zaposlenom).
I naposlijetku, Grad Rab svoje drugo finale u kategoriji gospodarstvo izborio je jer je prvi među malim gradovima po efikasnosti gradske uprave/ prosjek ukupnih prihoda grada po zaposlenome (2066167,16 kuna po zaposlenom) kao i po bruto plaći po zaposlenom u kategoriji malih gradova (274209,48 kuna po zaposlenom). Nadalje deveti je grad u zemlji po pokrivenosti ukupnih rashoda i izdataka, ukupnim prihodima i primicima u kategoriji malih gradova (108,46 % pokrivenost), osmi je po udjelu poreznih prihoda u ukupnim prihodima i primicima u kategoriji malih gradova (44,89 %), te četvrti po broju obrtnika na svakih 1000 stanovnika u kategoriji malih gradova (78,76 obrtnika na 1000 stanovnika). (M.P.D.)
